Όλα όσα θέλετε να ξέρετε για τη νέα γρίπη

Ο ιός Η1Ν1 της νέας γρίπης αναμένεται να «κυκλοφορεί» στη Γη για τα επόμενα τρία χρόνια, γι’ αυτό οι επιστήμονες συνιστούν ψυχραιμία, καθώς δεν είναι δυνατόν να απομονωθούμε για τους επόμενους τριάντα έξι μήνες στα σπίτια μας εξαιτίας της πανδημίας.
Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε λοιπόν το ιό, που έχει καταφέρει να πανικοβάλει τους κατοίκους ολόκληρου του πλανήτη, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να τον γνωρίσουμε. Η «Espresso της Κυριακής» με τη βοήθεια του κ. Ματθαίου Φάλαγγα, αναπληρωτή καθηγητή Παθολογίας - Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Taft της Βοστώνης και διευθυντή του Λοιμωξιολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Ερρίκος Ντυνάν, βάζει στο μικροσκόπιο τον ιό Η1Ν1 της νέας γρίπης αναζητώντας τις αλήθειες και τα ψέματα γύρω από το φλέγον ζήτημα που προβληματίζει όλους!

1. Τι είναι η νέα γρίπη Α;
Πρόκειται για μια νόσο που προκαλείται από ένα στέλεχος της γρίπης Α (Η1Ν1)μ το οποίο εντοπίστηκε αρχικώς για πρώτη φορά τον Απρίλιο στο Μεξικό. Το συγκεκριμένο στέλεχος περιέχει γενετικό υλικό του ιού της γρίπης των χοίρων, των πτηνών και των ανθρώπων σε έναν συνδυασμό ο οποίος δεν έχει εμφανιστεί ποτέ στο παρελθόν και μεταδίδεται με μεγάλη ευκολία από άνθρωπο σε άνθρωπο.

2. Με ποιον τρόπο μεταδίδεται ο νέος ιός Η1Ν1;
Μεταδίδεται πολύ εύκολα από τον ασθενή που βήχει ή φτερνίζεται πάνω σε άλλον άνθρωπο. Επιπλέον, όταν κάποιος ακουμπήσει επιφάνειες (βρύσες, πόμολα τουαλέτας κ.ά.) όπου έχουν επικαθίσει μολυσμένα σταγονίδια και στη συνέχεια, δίχως να πλύνει τα χέρια του, τα ακουμπήσει στη μύτη ή στο στόμα του. Ο ιός εισβάλλει μέσω των βλεννογόνων στον οργανισμό.

3.Τι σημαίνει «πανδημία γρίπης»;
Η πανδημία γρίπης είναι μια παγκόσμια επιδημία από έναν νέο ιό, ο οποίος προσβάλλει ένα μεγάλο τμήμμα του πληθυσμού. Στη διάρκεια του 20ού αιώνα υπήρξαν τρεις πανδημίες: το 1918, το 1957 και το 1968. Οταν μιλούμε για επιδημία, κάνουμε λόγο για το «ξέσπασμα» μιας νόσου, κατά το οποίο ο αριθμός των κρουσμάτων υπερβαίνει εκείνον που θεωρείται φυσιολογικός ή αναμενόμενος με βάση την εμπειρία από τους προηγούμενους μήνες ή χρόνια. Η πανδημία που κήρυξε φέτος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ήταν η πρώτη έπειτα από σαράντα χρόνια. Αφορά τεράστιους αριθμούς μολυσμένων ατόμων, οι οποίοι καταφεύγουν στα νοσοκομεία ζητώντας ιατρική βοήθεια και πιθανώς περίθαλψη.

4. Υπάρχει εμβόλιο για τη νέα γρίπη;
Οχι ακόμη. Γίνονται κλινικές μελέτες στις ΗΠΑ, όπου δοκιμάζονται διάφορα στελέχη του ιού. Αυτά τα στελέχη δοκιμάζονται σε ανοσοκατεσταλμένους και παιδιά. Εχουν βγει διάφορα δυνατά εμβόλια τα οποία μπορεί να τροποποιηθούν μέχρι το φθινόπωρο.

5. Πότε θα δοθεί στην αγορά και πόσο ασφαλές θα είναι αυτό το εμβόλιο;
Πιστεύω ότι το φθινόπωρο θα το έχουμε, θα είναι ασφαλές και δεν θα υπάρξει υπερβολικός ζήλος για την έναρξη χορήγησής του στον κόσμο. Οι μελέτες θα είναι σε τέτοιο ικανοποιητικό επίπεδο, έτσι ώστε να γίνει σημαντικός έλεγχος και να εξασφαλιστεί η ασφάλεια. Γιατί υπάρχουν περιπτώσεις στο παρελθόν που ο υπερβολικός ζήλος για έναρξη εμβολιασμών οδήγησε σε χειρότερα αποτέλεσμα. Οπότε δεν θα ξαναδημιουργηθεί τέτοιο πρόβλημα. Οι υπεύθυνοι για τη δημόσια υγεία σε όλα τα κράτη του κόσμου θα προσέξουν να μην εισάγουν εμβόλιο το οποίο είναι δυνητικά ανασφαλές.

6. Συνήθως τα εμβόλια της γρίπης πόσους μήνες χρειάζονται για να είναι κλινικά ασφαλή, δεδομένου ότι πλέον δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου να περιμένουμε μιας και η πανδημία έχει ήδη αρχίσει;
Θα χρειαστεί ένα πεντάμηνο. Δηλαδή, εάν σκεφτούμε ότι η επιδημία άρχισε τέλος Μαρτίου αρχές Απριλίου, υπολογίζω ότι θα έχουμε την εισαγωγή των εμβολίων το φθινόπωρο.

7. Ποιο είναι το ποσοστό θνησιμότητας;
Με βάση τα επιβεβαιωμένα δεδομένα από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, είναι πέντε στα χίλια άτομα. Δηλαδή, από τους χίλιους ανθρώπους που έχουν ζητήσει ιατρική συμβουλή και βοήθεια στα διάφορα μέρη του κόσμου οι πέντε έχουν πεθάνει. Μιλάμε δηλαδή για ποσοστό 0,5%. Ομως, πρέπει να σημειώσουμε ότι για κάθε ένα περιστατικό το οποίο εμφανίζει συμπτώματα τέτοια που θα τον οδηγήσουν στο νοσοκομείο υπάρχουν περίπου άλλοι είκοσι ασθενείς που κόλλησαν τον ιό και δεν εμφάνισαν συμπτώματα ή ήταν τόσο ήπια (βήχας, πονόλαιμος) που ούτε καν πήγαν στο νοσοκομείο.

8. Οταν κάποιος νοσήσει, παραμείνει στο σπίτι του και γίνει καλά, έχει ασπίδα προστασίας μετά και στον μεταλλαγμένο ιό;
Εχει σημαντική ελπίδα προστασίας. Πρέπει να μεταλλαχθεί εκπληκτικά πολύ το γονιδιακό υλικό του ιού Η1Ν1 για να μην έχει ανοσία ασθενής που είχε νοσήσει πριν από λίγους μήνες.

9. Πολλοί έχουν αρχίσει να συμμετάσχουν σε πάρτι γρίπης στο εξωτερικό και δεν αποκλείεται να έχουμε τέτοιου είδους φαινόμενα και στη χώρα μας. Τι τους συμβουλεύετε;
Αυτό είναι λάθος τακτική γιατί όλοι οι οργανισμοί δεν έχουν την ίδια αντοχή και οι συνέπειες κυρίως για τα άτομα που ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου μπορεί να είναι πολύ άσχημες.

10. Το υπάρχον εμβόλιο για την εποχική γρίπη προστατεύει τον άνθρωπο από τον νέο ιό γρίπης Α (Η1Ν1);
Η νέα γρίπη έχει κάποιες ομοιότητες με την εποχική γρίπη, ωστόσο δεν φαίνεται ότι το εμβόλιο της εποχικής γρίπης προστατεύει από τον νέο ιό Α (Η1Ν1). Υπάρχει ωστόσο το ενδεχόμενο να προσφέρει μερική προστασία -βρίσκονται σε εξέλιξη έρευνες για να εξακριβωθεί αν αυτό ισχύει.

11. Είναι απαραίτητο να εμβολιαστεί ο πληθυσμός και για τον πνευμονιόκοκκο;
Ο Η1Ν1 προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα μέσω της διείσδυσης στο ανώτερο αλλά και στο κατώτερο αναπνευστικό. Γι’ αυτό συστήνεται σε άτομα με αναπνευστικά νοσήματα, όπως το άσθμα ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (η αποκαλούμενη νόσος των καπνιστών), καθώς και στα άτομα άνω των 65 ετών να υποβληθούν σε εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο. Πρόκειται για τις ίδιες ομάδες που συστήνεται να εμβολιάζονται κάθε χρόνο και με το εμβόλιο της εποχικής γρίπης. Σημειώνεται ότι το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου πρέπει να γίνεται κάθε πέντε χρόνια.

12. Πόσες πιθανότητες έχει να μεταλλαχθεί φέτος ο ιός Η1Ν1 της νέας γρίπης;
Είναι μικρές οι πιθανότητες να γίνει μετάλλαξη για φέτος.

13. Εκτός από τα εμβόλια, τι άλλα φάρμακα υπάρχουν;
Ο νέος ιός της γρίπης Α (Η1Ν1) μέχρι στιγμής φαίνεται ότι είναι ευαίσθητος στα αντι-ιικά φάρμακα οσελταμιβίρη (Τamiflu) και ζαναμιβίρη (Relenza). Η Ελλάδα έχει παραγγείλει ποσότητες φαρμάκων, ώστε να αυξηθεί το στρατηγικό απόθεμα της χώρας, καλύπτοντας το 20% του πληθυσμού.

14. Θα κλείσουν τα σχολεία τον Σεπτέμβριο;
Μπορεί και να μη χρειαστεί κλείσιμο των σχολείων με αφορμή την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας.

15. Για πόσο χρόνο θα «μείνει» μαζί μας η νέα γρίπη;
Για τρία χρόνια θα είναι μαζί μας ο ιός Η1Ν1! Επειδή λοιπόν θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτήν τη γρίπη, δεν χρειάζεται πανικός και οπωσδήποτε δεν χρειάζεται να απομονωθούμε στα 16 Πόσο επικίνδυνη είναι η νέα γρίπη;

Δεν είναι επικίνδυνη. Εκτιμάται ότι το ποσοστό των ατόμων που θα εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές είναι πολύ μικρό και αφορά κυρίως άτομα υψηλού κινδύνου.

17 Πόσοι αναμένεται να νοσήσουν από τη νέα γρίπη;

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, από τη νέα γρίπη θα προσβληθεί το 1/3 του πληθυσμού, ενώ στην περίοδο της μεγάλης έξαρσης της νόσου το 15% των εργαζομένων θα λείπει από τους χώρους εργασίας εξαιτίας της γρίπης.

18Ποια είναι τα συμπτώματα της νέας γρίπης;

Πυρετός, βήχας, καταβολή, πονόλαιμος, καταρροή, πονοκέφαλος, πόνος στα οστά και τους μυς. Σπανιότερα μπορεί ο ασθενής να εμφανίσει και συμπτώματα από το γαστρεντερικό κ.ά.

19 Πώς μπορεί κάποιος να διακρίνει εάν έχει τη νέα γρίπη ή κάποια άλλη ίωση;

Δεν μπορεί. Η διάγνωση μόνο από την κλινική εικόνα του ασθενούς είναι δύσκολη, ειδικά εάν τα συμπτώματα της γρίπης είναι ήπια, καθώς σε αυτή την περίπτωση η νόσος προσομοιάζει με άλλες απλές ιώσεις.

20 Τι πρέπει να κάνει ένα άτομο που εμφανίζει τα συμπτώματα γρίπης;

Εάν τα συμπτώματα είναι ελαφριά ή/και δεν επιμένουν, τότε θα πρέπει απλώς να καθίσει σπίτι του, να λαμβάνει τα γνωστά αντιπυρετικά ανά 6ωρο ή 8ωρο, να καταναλώνει άφθονα υγρά και να μην κουράζεται. Να κρατά απόσταση πάνω από 1-2 μέτρα από τους οικείους του, ή να φορά απλή χειρουργική μάσκα, και να καθαρίζει με απολυμαντικό τις επιφάνειες που μπορεί να έχει μολύνει.

21 Πρέπει να λάβει αντιιικά φάρμακα;

Οχι απαραίτητα, αφού στη μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων η νέα γρίπη είναι ήπια και αυτοπεριοριζόμενη. Η χρήση αυτών των φαρμάκων συνιστάται πλέον μόνο σε ασθενείς με σοβαρές εκδηλώσεις ή επιπλοκές της νέας γρίπης, και σε ασθενείς που ανήκουν σε υψηλές ομάδες κινδύνου.

22 Πότε πρέπει να πάει στον γιατρό ή στο νοσοκομείο;

Εάν ανήκει σε ομάδες υψηλού κινδύνου ή εμφανίσει σοβαρά συμπτώματα γρίπης.

23 Ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου;

Τα άτομα που έχουν χρόνια προβλήματα υγείας δηλαδή, καρδιαγγειακές και αναπνευστικές παθήσεις, νεφρική ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, καρκίνο, έιτζ κ.ά., οι έγκυες και τα παιδιά ηλικίας κάτω των δύο ετών. Επίσης φαίνεται ότι κινδυνεύουν τα πολύ παχύσαρκα άτομα (με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 40).

24 Ποια είναι τα σοβαρά συμπτώματα γρίπης που πρέπει να οδηγήσουν στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας;

Δυσκολία στην αναπνοή ή πόνος στο στήθος, παράταση του πυρετού για περισσότερες από 3-4 ημέρες, ιδιαίτερα έντονη συμπτωματολογία, μελάνιασμα στα χείλη, συνεχείς έμετοι, αφυδάτωση (ζάλη στην όρθια στάση, μείωση της ποσότητας των ούρων ή στα νεογνά έλλειψη δακρύων όταν κλαίνε), νωθρότητα στα βρέφη, επεισόδια σπασμών, σημεία σύγχυσης και αποπροσανατολισμού.

25 Για πόσο διάστημα θα πρέπει να αποφεύγει ο ασθενής την επαφή με άλλα άτομα για να μη μεταδώσει τη νόσο;

Επτά ημέρες, ή από την αρχή των συμπτωμάτων έως και μία ημέρα αφότου αυτά υποχωρήσουν, όποιο από τα δύο διαρκεί περισσότερο.

26 Τι μπορεί να κάνει ένα άτομο για να προστατευθεί από τη νέα γρίπη;

Να αποφεύγει την επαφή με ασθενείς. Να αποφεύγει να ακουμπάει με γυμνά χέρια άψυχες επιφάνειες, και σε περίπτωση που αυτό δεν είναι εφικτό να μην αγγίζει με τα χέρια τα μάτια του, τη μύτη του και το στόμα του που είναι οι πύλες εισόδου του ιού της γρίπης στον οργανισμό. Πρέπει πάντα να πλένει τα χέρια του καλά με σαπούνι και νερό πριν οποιαδήποτε δραστηριότητα που έχει σχέση με το αναπνευστικό του.

27Εάν κάποιος έρθει σε επαφή με ασθενή, για πόσο διάστημα θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή για την περίπτωση που έχει κολλήσει και αυτός;

Για επτά ημέρες μετά την επαφή με τον ασθενή.




ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΚΑΘΑΡΑ ΧΕΡΙΑ

Τα βασικά μέτρα πρόληψης για τον ιό της γρίπης, σύμφωνα με τους ειδικούς του Κέντρου Ελέγχου Πρόληψης των Λοιμώξεων, είναι:
- το πολύ συχνό πλύσιμο των χεριών και η χρήση χαρτομάντιλου κάθε φορά που φταρνιζόμαστε,
- η θωράκιση του οργανισμού με τη σωστή διατροφή που είναι πλούσια σε βιταμίνες (πολλά φρούτα, λαχανικά, κ.λπ.),
- ο καλός αερισμός των εργασιακών χώρων και του σπιτιού μας,
- και η αποφυγή των κλειστών χώρων που συγκεντρώνονται πολλά άτομα για πολλές ώρες.


ΤΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

- Δυσκολία στην αναπνοή ή πόνος στο στήθος.
- Μελάνιασμα στα χείλη.
- Συχνοί εμετοί και αδυναμία συγκράτησης των υγρών που λαμβάνουμε.
- Σημεία αφυδάτωσης, όπως ζάλη στην όρθια στάση, μείωση της ποσότητας των ούρων ή στα νεογνά έλλειψη δακρύων όταν κλαίνε.
- Επεισόδια σπασμών.
- Σημεία σύγχυσης και αποπροσανατολισμού και στα βρέφη νωθρότητα.
- Ιδιαίτερη έντονη συμπτωματολογία.
- Εντονος πονόλαιμος, βήχας κακουχία.
- Παράταση του πυρετού για περισσότερες από τρεις έως τέσσερις ημέρες.


ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

- Ατομα με χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού ή καρδιαγγειακού συστήματος, χρόνιες νεφρικές, ηπατικές, αιματολογικές ή μεταβολικές διαταραχές, καρκινοπαθείς, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, παχύσαρκα και ασθενείς που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή.
- Ατομα μικρότερα των 19 ετών που λαμβάνουν μακροχρόνια αγωγή με ασπιρίνη.
- Εγκυες γυναίκες, ιδίως στο πρώτο τρίμηνο της κύησης.
- Παιδιά μικρότερα των 5 ετών.
- Ατομα από 65 ετών και άνω.

Filed Under: ΕΠΙΣΤΗΜΗ